Julie Van Espen werd op 4 mei 2019 brutaal verkracht en vermoord.

Dit had nooit mogen gebeuren. De dader behoorde op dat ogenblik in de gevangenis te zitten.

 

Op 30 juni 2017 was de dader wegens een brutale verkrachting met wurging en diefstal met geweld veroordeeld tot 4 jaar effectieve gevangenisstraf. De vraag van het Openbaar Ministerie om hem onmiddellijk aan te houden werd door de rechtbank afgewezen, ondanks het aanwezige vluchtgevaar dat nochtans al eerder was gebleken.

 

De dader tekende beroep aan louter omdat hij de strafmaat te hoog achtte. Ook het Openbaar Ministerie tekende beroep aan.

 

De zaak zou pas voorkomen op 9 mei 2018. Op die zitting werd de zaak “om organisatorische redenen” achteloos uitgesteld naar 28 november 2018. Men had het dossier niet eens bekeken. 

 

Intussen werd de behandelende kamer vanaf 3 september 2018 op non-actief gezet “wegens een tekort aan rechters…” Het hof van beroep kampte al jaren met een structurele onderbezetting.

 

Hierdoor belandden 77 dossiers in de kast, waaronder wapenfeiten en zedenzaken, en bleven ze onbehandeld en werden ze niet opgevolgd. Zo ook het dossier van de moordenaar van Julie.

 

Op 28 november 2018 werd de zaak dus opnieuw niet behandeld en pas op 24 april 2019, exact 10 dagen vooraleer Julie werd verkracht en vermoord, werd beslist om de zaak te behandelen op 5 juni 2019 – ongeveer twee jaar na de veroordeling in eerste aanleg. 

 

Op 4 mei 2019 werd Julie brutaal verkracht en vermoord.

 

Op 6 mei 2019 werd de dader opgepakt en opgesloten.

 

 

We vinden dit een rechtsstaat onwaardig. Dit is een systeemfalen van Justitie als geheel.

Julie is definitief uit ons leven weggerukt.

 

We zullen haar nooit meer terug bij ons krijgen.

 

-Tot op de dag van vandaag hebben wij nooit de erkenning gekregen dat Justitie heeft gefaald.

-Tot op de dag van vandaag heeft de Belgische Staat ons nog geen officiële excuses aangeboden.

 

Maar blijkbaar volstond de dood van Julie niet. De geschiedenis moest zich herhalen.

 

Op 16 oktober 2023 werden in Brussel twee onschuldige mensen vermoord. Het dossier van de dader was in de verkeerde kast gelegd en bleef ook maandenlang onbehandeld.

 

De Minister van Justitie sprak onmiddellijk over “een individuele fout, een grove fout, een onaanvaardbare fout, een fout met dramatische gevolgen”, hij bood publiekelijk zijn excuses aan de nabestaanden van de slachtoffers aan en nam ontslag.

 

En dan komen er plots “vijf structurele maatregelen”…

Wij geloven evenwel niet in reactieve acties die onder grote politieke druk worden genomen. Justitie is veel meer dan de werking van het parket in Brussel.

En  morgen gaat men weer over tot de orde van de dag. En binnenkort zijn ook deze 2 slachtoffers alweer vergeten. Tot het opnieuw grondig misloopt. 

 

 Wij willen niet dat Julie  tevergeefs is gestorven. Wij willen dat niemand dit nog ooit moet doorstaan. Wij willen dat iedereen in ons land kan vertrouwen op een goed werkende Justitie.

 

We weten dat er talloze rechters, griffiers, en medewerkers zich dag in dag uit keihard inzetten om de rechtsstaat gestalte te geven. Maar dat volstaat niet. Justitie moet beter kunnen. Fragmentarische ingrepen volstaan niet. Wij geloven enkel in  maatregelen die gedragen zijn door visie en genomen zijn na fundamentele reflectie.

 

 

Daarom hebben we besloten  om de Belgische Staat te dagvaarden wegens een systeemfalen  van de rechtsstaat.

Een systeemfalen dat heeft geleid tot de dood van onze lieve, beloftevolle dochter.

De schadevergoeding die hier eventueel uit zou voortvloeien, zullen we integraal aan een goed doel schenken.

 Wij danken mr. Stijn Verbist en zijn team dat zij dit voor ons onbezoldigd willen opnemen.

 

Maar het gaat ons om veel meer.

 

Julie studeerde internationale betrekkingen en diplomatie. De woordvoerder van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties in Genève die zij vlak voor haar dood nog heeft bezocht, bevestigde dat Julie een mensenrechtenverdediger ging worden. Het recht op toegang tot de rechter en het recht op veiligheid zijn zo’n mensenrechten waar Julie voor zou strijden.

 

Wij willen deze strijd nu  in haar plaats voeren.

 

Justitie verdient het om meer te zijn dan de speelbal van de “waan van de dag”.

 

Daarom willen wij met Missie Julie / Missie Justitie pleiten voor een duurzame en gedragen hervorming van Justitie.

 

Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen:

• Enerzijds de procedure die wordt gevoerd door de ouders, zus en broer van Julie Van Espen, daarin bijgestaan en vertegenwoordigd door hun raadsman Stijn Verbist en zijn team.

• Anderzijds de Missie Julie / Missie Justitie, waar wij de handen in elkaar slaan om de procedure aan iets positief te koppelen en dat hopelijk kunnen doen met vele anderen.

 

Dit zijn onze doelstellingen:

1. Alle zaken moeten tijdig behandeld worden, welke rechtbank ook bevoegd is.

2. Alle rechters moeten voldoende tijd aan elk dossier kunnen besteden.

3. Alle rechters moeten met kennis van zaken en onafhankelijk een dossier kunnen beoordelen.

4. Alle rechters moeten voldoende ondersteund worden door een degelijk welzijnsbeleid, informatisering, digitalisering, logistiek en ondersteunend personeel.

5. Alle rechters moeten periodiek, professioneel en onafhankelijk worden geëvalueerd, gecoacht en daar waar noodzakelijk tuchtrechtelijk gesanctioneerd. De werklast moet gemeten en gemonitord worden, kortom we streven naar een modern HR-beleid voor Justitie.

6. Alle vonnissen en arresten moeten voor iedereen openbaar worden gemaakt.

7. Alle diensten en rechtbanken moeten zoveel mogelijk met elkaar in verbinding staan.

8. Meer middelen, meer mensen ja, maar evenzeer een open geest en een bereidheid tot verandering, met respect voor alle betrokkenen.

 

Uiteraard kan Justitie niet alle problemen in onze samenleving oplossen.

Maar.

Zonder een goed werkende justitie geen democratische rechtsstaat. Zonder democratische rechtsstaat geen vrijheid, geen ondernemerschap, geen veiligheid, geen leven.

 

Daar willen wij ons vandaag en morgen voor inzetten.

 

Wij nodigen iedereen uit om aan onze missie bij te dragen. Justitie belangt ook u aan.

Missie Julie / Missie Justitie is een initiatief dat zich structureel wil inzetten voor een werkbaar justitieel systeem in België. In het kader hiervan hebben wij een website opgemaakt: www.missiejuliemissiejustitie.be. Hier kan u terecht voor meer informatie.

 

Hoe willen we dit (samen met u) bereiken?

 

1. We houden voortdurend de vinger aan de pols. Justitie mag niet alleen aandacht krijgen als er iets is misgelopen.

2. We  zetten ons dag in, dag uit in voor ons doel: samen naar en samen voor een sterkere Justitie in België.

3. We nodigen iedereen uit die hierover met ons wil nadenken en met ons het doel wil bereiken. We geloven dat communicatie met alle betrokken actoren tot een draagvlak en een openheid kan leiden die noodzakelijk zijn om tot verandering te komen. We gaan met iedereen van goede wil het gesprek aan, over de landsgrenzen heen, over de sectorale grenzen heen, over partijgrenzen heen, over bevoegdheidsgrenzen heen.

4. We bestuderen justitie in binnen- en buitenland.

5. We doen aanbevelingen en zullen lobbyen om onze (deel)doelen te bereiken.

 

 

 

Team Missie Julie / Missie Justitie

 

Kaat De Wilde

Erik Van Espen

Elise Van Espen

Andreas Van Espen

 

En hun raadslieden:

Stijn Verbist en zijn team

Alexander Van Eyck

Tinne De Meyer